Questing (ang. quest – poszukiwanie, śledztwo) to metoda odkrywania dziedzictwa miejsca polegająca na tworzeniu nieoznakowanych szlaków, którymi można wędrować, kierując się informacjami zawartymi w wierszowanych wskazówkach.
Koncepcja odkrywania walorów przyrody i dziedzictwa została zapoczątkowana w USA i w swych zasadach podobna jest do brytyjskiej tradycji „letterboxingu” – dzięki pozostawionym tropom w terenie odnajdywane są zapieczętowane skrzynie tzw. poszukiwane skarby.
W Polsce questing określa się zazwyczaj jako odkrywanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego lub turystykę z zagadkami. Gra ta w wielu elementach przypomina podchody i harcerskie gry patrolowe oraz gry miejskie, które są ściśle związane z konkretnymi miejscami.
Trochę historii
Idea i założenia questingu zostały opracowane w połowie lat 90. XX w. w Stanach Zjednoczonych. Pierwsze szlaki questingowe powstały w ramach realizacji programu edukacji regionalnej „Valley Quest” (Dolina Questów) w dolinie rzeki Connecticut w stanie Vermont. Questy zostały opracowane we współpracy z młodzieżą szkolną, nauczycielami, mieszkańcami i stowarzyszeniem historycznym. Obecnie szlaki składają się z ponad 200 zadań w obszarze Vermont i New Hampshire.
Z kolei w Wielkiej Brytanii, questing jest komercyjną grą, rozgrywaną przy użyciu telefonów komórkowych.
W Polsce questy zostały wprowadzone w 2006 roku w ramach akcji promującej markę lokalną Baby Pruskie – dwie edycje gry o nazwie Róg Obfitości powstały w 2006 i 2007 roku obejmując swoim zasięgiem Warmię i Mazury. W 2008 roku stowarzyszenie Baby Pruskie stworzyło wersję internetowa tejże gry. Od 2011 roku questig rozszerza się na całą Polskę - obecnie jest ok. 200 kulturowych i historycznych szlaków questingowych.
Celem questingu jest rozwijanie poczucia tożsamości z danym regionem, szukanie wyjątkowości w ciekawych i zupełnie zwyczajnych miejscach, upowszechnianie wyjątkowych miejsc wyróżniających się krajobrazem, przyrodą, czy dziedzictwem kulturowym.
Poza elementami edukacyjnymi, questing może pełnić również funkcje czysto rozrywkowe. Uczestnik zabawy przeistacza się w poszukiwacza skarbów. Na początku dostaje mapkę i opis, czyli zapisane prozą lub wierszem zadanie do zrealizowania. Wędruje zgodnie z instrukcjami rozwiązując zagadki i łamigłówki. Tym sposobem dociera do miejsc, tajemnic, legend, ciekawych zjawisk przyrodniczych, które nie są opisane w żadnym przewodniku. To jednocześnie ciekawa metoda promocji regionów lub obiektów w myśl zasady: „nauka przez zabawę”.
Oprócz tego questing łączy pokolenia. Pozwala na wzajemne spotkanie różnych osób, należących do tej samej lokalnej społeczności. Dzieci, młodzież biorące udział w tworzeniu questów mają szansę poznać osoby posiadające wiedzę na temat regionu, jego historii, legend czy anegdot.
"Najlepsze questy potrafią uchwycić i oddać ducha miejsca. Oddanie jednak tego ducha wymaga, abyśmy to przeżyli czy odkryli poprzez własne doświadczenie. Jeśli pragniemy odnaleźć ducha miejsca, musimy nauczyć się, jak dostrzegać szczegóły i odkrywać ukryte historie".
Steven Glazer
- Po pierwsze gotowe questy są doskonałą i atrakcyjną formą zwiedzania ciekawych, i pozornie, mniej ciekawych miejsc.
- Po drugie stanowią świetne uzupełnienie oznakowanych szlaków i tras turystycznych.
- Po trzecie dzięki questingowi docieramy do tajemnic, legend, ciekawych zjawisk przyrodniczych, które nie są zapisane w żadnym przewodniku.
- Po czwarte czas spędzony z rodziną i przyjaciółmi to coś, czego nie można kupić za żadne pieniądze świata.