Antykomunistyczne napisy na murach w Toruniu

8 wrz 2020

Antykomunistyczne napisy na murach w Toruniu

31 sierpnia 1980 roku przedstawiciele strajkujących robotników i komunistycznej władzy podpisali w Stoczni Gdańskiej porozumienia sierpniowe. Powstał największy niezależny związek zawodowy Solidarność. Z okazji 40. rocznicy tego wydarzenia dziś pospacerujemy ulicami Torunia szukając śladów antykomunistycznych działań z tamtego okresu. 

Antykomunistyczne napisy na murach w Toruniu

Jednym z śladów antykomunistycznych działań NZZS Solidarność z okresu stanu wojennego i lat późniejszych są zachowane do dziś antykomunistyczne napisy na murach. Pisane na murach przy użyciu pędzli i farb olejnych. Ich żywot był krótki gdyż bardzo szybko zamalowywane były przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Dlatego zachowane do dziś antykomunistyczne napisy w Toruniu są rzadkością.


Jedną z pamiątek z tego czasu są napisy na Przyczółku Mostowym w Toruniu. Na murze od strony Dworca Głównego w Toruniu, do dziś można solidarnościowe hasło: 

Wolność + Sprawiedliwość + Niepodległość = Solidarność

oraz

Solidarność = Polska. 

Nie są one dobrze zachowane, jednak doskonale widoczne z dworca i okien pociągów. 

Antykomunistyczne napisy na murach w Toruniu

Według ekspertów napisy powstały najprawdopodobniej w czasie akcji malowania haseł niepodległościowych i solidarnościowych w Toruniu 11 listopada 1981 roku. Na dzisiaj wszystko wskazuje na to, że napis ten wykonała grupa malarzy pod kierunkiem Pana Teofila Kowalkowskiego. Farba użyta do wykonania tego napisu pochodziła z zakładu Towimor i jest to farba okrętowa, dlatego ten napis przetrwał w tak świetnym stanie do naszych czasów.


Wielokrotnie zamalowywane na polecenie Służby Bezpieczeństwa napisy oparły się także zębowi czasu i warunkom atmosferycznym. Po niemal 40 latach od ich powstania wojewódzki konserwator zabytków wszczął procedurę wpisania do rejestru stworzonych w czasach PRL-u haseł na murze zakładu mleczarskiego przy ulicy Podgórskiej. Wnioskował o to Społeczny Komitet „Solidarni-Toruń pamięta”.

Zobacz inne miejsca które warto odwiedzić - MAPA