Wodospad w Iwli

18 mar 2021

Wodospad w Iwli

Pamiętacie film pt. Wino truskawkowe? Nie? Nie szkodzi. Warto jednak nadrobić. Jedną z najpiękniejszych scen tego filmu nakręcono przy wodospadzie w Iwli. Odwiedziłem to miejsce kilkukrotnie, podobnie jak i inne miejsca związane z filmem. Zapraszam do wspólnej podróży w Beskid Niski.
Wodospad w Iwli
Wodospad na potoku Iwielka (zwanego też Iwiełka), który znajduje się w miejscowości Iwla, jest zapewne najbardziej znanym wodospadem Beskidu Niskiego. Wodospad ten wypromowany został przez film Wino truskawkowe w reżyserii Dariusza Jabłońskiego, który powstał na motywach opowiadań Andrzeja Stasiuka pt. Opowieści galicyjskie a do kin wszedł 8 maja 2008 r. Co ciekawe, jego premiera odbyła się pod gołym niebem w Jaśliskach. Jaśliska grały bowiem główną rolą w filmie.


Przez wielu turystów nazywany jest truskawkowym wodospadem. To tutaj w wodach Iwielki w scenerii spadającej wody kąpała się piękna i namiętna Lubica (słowacka aktorka Zuzana Fialová), gdzie spotkał ją główny bohater filmu Andrzej (czeski aktor Jiří Macháček).

Oprócz namiętnych scen w scenerii wodospadu w Iwli, przy muzyce Michała Lorenca, pojawił się także wątek zatopionych w potoku żydowskich macew. Ich kopie można było znaleźć nad Iwielką po kręconych tu scenach. Motyw ten nie był wytworem wyobraźni Andrzeja Stasiuka, a wzięty został z życia beskidzkiej wsi. Autor nawiązał do czasów niemieckiej okupacji, kiedy to okupant w 1943 roku pozabierał macewy z jaśliskiego kirkutu, które następnie zostały użyte do budowy tamy, by spiętrzyć wody potoku Bielcza przy miejscowym młynie. 


Przed II wojną światową przy wodospadzie w Iwli zaczęto budować młyn wodny. Niestety wybuch wojny zniweczył plany jego dokończenia, a w 1944 roku, kiedy trwały tu krwawe walki nazwane później operacją dukielską lub dukielsko-preszowską, został zrównany z ziemią. Do dziś możemy oglądać jego ruinę w postaci fundamentów na prawym brzegu Iwielki. Miejsce to nazywane jest Polską Doliną Śmierci.

Oficjalnie Wodospad w Iwli nazwany jest wodospadem przy Młynie na potoku Iwielka

W 2002 roku, na wniosek Nadleśnictwa Dukla, wodospad został uznany za pomnik przyrody. 

Zobacz inne miejsca które warto odwiedzić - MAPA