Kolejny przystanek w Kampinoskim Parku Narodowym. Po wcześniejszej wycieczce do puszczańskiej wsi Granica, dziś zapraszam Was do wsi Górki Kampinoskie i znajdującej się tam Sosny Powstańców.
Wieś Górki Kampinoskie położona jest w centrum pasa bagiennego, w jego części zwanej Błotami Królewskimi. Najstarsza wzmianka o wsi, zanotowana z okazji pobytu króla Władysława IV na polowaniu, pochodzi z 1646 r. Nazwa wsi związana jest z położeniem - pierwsze zabudowania powstały u stóp wydmy
Wilkowska Góra. Rozwój wsi nastąpił w XVIII w. Około 1762 r. w Górkach zostali osadzeni budnicy. W 1789 r. we wsi była już karczma, około 1860 r. uruchomiono parafialną szkołę elementarną, działalność prowadziło też kilka sklepów. Drewniany kościół parafialny o architekturze
nawiązującej do bud pierwszych osadników postawiono dopiero w 1978 r. Historia budowy tego kościoła to
dramatyczne zmagania mieszkańców wsi z komunistyczną władzą - wielokrotne odmowy zgody na budowę, najazd oddziałów milicyjnych w 1976 r. W 1999 r. kościół nieszczęśliwie spłonął,
po roku został odbudowany.
Wśród mieszkańców Górek trwała jest pamięć
o ks. Kazimierzu Skibniewskim, wikariuszu z Kampinosu,
który przejawiał niezwykłą aktywność w okresie powstania styczniowego. Został on aresztowany za udzielenie
pomocy młodzieży warszawskiej, która w styczniową noc
1863 r. uciekła do Puszczy Kampinoskiej, by uniknąć
branki do wojska rosyjskiego. Po uwolnieniu ukrywał
partyzantów i wciągał do pomocy parafian Górek, za
co zesłano go na Syberię, najpierw do oranienburskiej,
następie do utimskiej guberni.
Wiecznie żywe jest też wspomnienie potyczki pod Górkami wiosną 1863 r. Do starcia doszło między niedobitkami oddziału powstańczego Walerego Remiszewskiego złożonego
głównie z warszawskiej młodzieży a żołnierzami rosyjskimi
gen. Krudenera. Rozproszoną po bitwach młodzież, carscy kozacy wyłapywali i mordowali, m.in. wieszając na sośnie rosnącej na skraju lasu na południu wsi, nazwanej później Sosną
Powstańców 1863.
Sosną Powstańców 1863
Jak głosi legenda konary sosny trwale wygięły się pod ciężarem ciał młodych powstańców. W miejscu
tragedii mieszkańcy ustawili trzy krzyże i małą drewnianą
kapliczkę. W 1984 r. sędziwa sosna runęła. Jej leżące szczątki zostały zabezpieczone, są dziś ważnym pomnikiem historii. Z jednego z konarów wykonano 20 pamiątkowych krzyży. Przekazano je m.in. Ojcu Świętemu Janowi Pawiowi II,
ks. Prymasowi Józefowi Glempowi, prezydentowi Lechowi
Wałęsie oraz najbardziej zasłużonym honorowym dawcom
krwi. W 2001 r. umieszczono przy drzewie głaz - pomnik ku
czci poległych, których śmierci była „pierwszym świadkiem
sosna".
Cena insurekcji była wysoka: tysiące mogił rozproszonych
po kraju, wygnanie 38 tys. Polaków na Sybir, zniszczenia. Powstanie upadło, ale tak jak Powstanie Warszawskie było ono
zrywem do walki o wolność, a dziś z czcią przechowywane
jest w pamięci narodu.
Inne miejsca warte odwiedzenia: MAPA
GPS: 52°18'42"N 20°31'16"E
GPS: 52°18'42"N 20°31'16"E